Jak dobrać cięciwę do łuku?
Konstrukcja łuku jest ponadczasowa. Mimo że pierwsze modele powstawały już 35 tys. lat temu, to budowa łuku jest praktycznie niezmienna. Składa się z łęczyska i linki, którą określamy jako cięciwa. Przymocowana jest do łuku za pomocą gryfów. Cięciwa stanowi więc tu jeden z trzech głównych elementów broni. Ma ogromne znaczenie, dlatego musi być dobrana idealnie. O czym pamiętać!
Łucznictwo - rozwojowa dyscyplina sportu
Łucznictwo nie jest tak znanym sportem jak piłka nożna, siatkówka czy biegi, lecz z roku na rok wzrasta nim zainteresowanie. Bardzo często dzieje się to dość wcześnie, bo dyscyplina ta wpływa bardzo pozytywnie na rozwój - uczy cierpliwości, podnosi koncentrację, rozwija precyzje. Pamiętajmy też, że jak każda aktywność łucznictwo poprawia ogólny stan zdrowia, modelując zwłaszcza górne części ciała.
Jak napisaliśmy we wstępie, choć jego budowa wydaje się nieskomplikowana, to wszystkie elementy muszą być dopasowane idealnie. Ogromną rolę odgrywa tu cięciwa. Sprawdźmy, czym się charakteryzuje i jak wybrać właściwą, żeby korzystanie z łuku było przyjemne, bezpieczne i nie sprawiało problemów, co ma szczególnie znaczenie, gdy dopiero zaczynamy swoją przygodę z łucznictwem!
Cięciwa - z czego się ją wykonuje?
Cięciwa to obowiązkowy element każdego łuku, bez którego ten sprzęt nie może funkcjonować, jak należy. Jej najważniejszym przeznaczeniem jest nadawanie prędkości wystrzeliwanym pociskom. Dawniej tworzono ją z włókien roślinnych - lnu, jedwabiu i konopi. Inne popularne w przeszłości materiały to włosie końskie oraz jelita zwierzęce. Aktualnie stosuje się głównie tworzywa sztuczne, niezależnie, czy mowa o łukach profesjonalnych, czy dla początkujących.
Jak ją dopasować?
Choć kształt cięciwy nie jest specjalnie skomplikowany - ot lina napinająca ramiona łęczyska - to jego dobranie do łuku wcale nie jest łatwym zadaniem. Żeby zrobić to dobrze, musimy zapoznać się z parametrami technicznymi danego produktu. Pierwszym czynnikiem, który trzeba wziąć pod uwagę, jest dopasowanie cięciwy do długości łuku. Na początek to określmy, mierząc ją od dwóch skrajnych punktów na łęczysku. Znajdują się tam wcięcia na cięciwę. Oczywiście, wymierzmy je w stanie spoczynku łęczyska. Kiedy już to zrobimy, od uzyskanego wyniku odejmijmy 3,5 cala, gdyż o taką wartość właśnie cięciwa musi być krótsza od łuku. Tak się to oblicza w przypadku każdego rodzaju modelu: łuku sportowego, łuku profesjonalnego, łuku dla dzieci itd. Zasada jest zawsze taka sama.
Materiał - jaki powinien być?
Równie istotną kwestią jest wybór materiału, z jakiego wykonano cięciwę. Jak już wspomnieliśmy - choć w przeszłości używano włókien roślinnych, to współcześnie stosuje się głównie tworzywa sztuczne. Prym tu wiodą cięciwy z włókien dacranowych, gdyż cechują się wytrzymałością, odpornością na uszkodzenia mechaniczne i trudne warunki pogodowe. Poza tym zachwycają one świetnymi walorami użytkowymi, między innymi małą rozciągliwością i niedużym oporem ruchu w powietrzu.
Dobrym wyborem jest też cięciwa wykonana z materiału Fast-Flight. Zaplątana ręcznie metodą tradycyjną, do której produkcji używa się jednorodnych, odpornych na zużycie włókien HMPE. Cięciwa tego rodzaju zwiększa prędkość początkową strzały, zapewniają, że dynamika łuku jest w pełni wykorzystywana.
Zdecydowanie odradzamy cięciw z jednowłóknowego nylonu. Mimo że mają dobre parametry - są wytrzymałe, dobrze zachowują się w locie - to niestety, ale mogą powodować otarcia palców.
Co jest dodatkowo ważne?
Właściwe dopasowanie cięciwy do długości łuku i wybór odpowiedniego materiału - to najważniejsze czynniki decydujące o tym, jak cięciwa będzie się sprawdzać w praktyce.
- Poza tymi czynnikami powinniśmy też ocenić jej wytrzymałość, która w ogromnej mierze zależy od rodzaju materiału, z jakiego wykonano cięciwę. Wpływ ma na to również liczba włókien. Jeśli mielibyśmy coś polecić, to na pewno optymalnym wyborem jest cięciwa z 12 włóknami dacranowymi.
- Oceńmy też, ile w cięciwie zastosowano nitek, co w głównej mierze zależy od siły jego naciągnięcia, którą wyrażamy w LBS. W łukach dla dzieci i młodzieży (do 20 LBS) powinno być ich 8, lecz w bardziej zaawansowanych modelach (między 20 a 35 LBS) już więcej - 10. Im więcej LBS, tym więcej nitek, przykładowo - 12 dla LBS od 35 do 45 i 14 od 45 do 55.
- Dla wielu ważne są też kwestie wizualne, szczególnie kolorystyka łuku. Nie ma on wpływu na walory użytkowe cięciwy, lecz podkreśla wygląd sprzętu. Przeważnie dostępne są one w kolorach klasycznych: białym, czarnym i brązowym. Oferowane są jednak też inne odcienie, co szczególnie spotykane jest w przypadku łuków dla dzieci i młodzieży, którzy chcą, by ich sprzęt prezentował się efektownie.
Podsumowując, pamiętajmy, aby nie dać się zwieść prostej budowie cięciwy, bo od jej dobrego dopasowania do łuku zależy, jak ów sprzęt będzie się sprawdzał.
